In de Wet franchise is bepaald waaraan een postcontractueel non-concurrentiebeding in een franchiseovereenkomst dient te voldoen. Als niet aan deze vereisten wordt voldaan, is het non-concurrentiebeding nietig. Maar valt een relatiebeding in een franchiseovereenkomst ook onder de werking van de Wet franchise?
Een postcontractueel non-concurrentiebeding is een contractueel beding dat een franchisenemer na het einde van de franchiseovereenkomst beperkt om gedurende een bepaalde periode in een bepaald gebied bepaalde activiteiten te ontplooien. Vanaf 1 januari 2021 is de Wet franchise van kracht geworden. In artikel 7:920 van die wet (klik hier voor deze wet) is bepaald dat een postcontractueel non-concurrentiebeding dient te voldoen aan bepaalde criteria. Zo mag een beperking – bijvoorbeeld – alleen betrekking hebben op de goederen en diensten waarop de franchiseovereenkomst betrekking had en moet het in tijdsduur beperkt zijn tot een periode van één jaar na het einde van de franchiseovereenkomst.
Het is dus overduidelijk dat de Wet franchise in ieder geval betrekking heeft op een postcontractueel non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst. Het is echter niet direct duidelijk of de Wet franchise ook van toepassing is op een eventueel relatiebeding in een franchiseovereenkomst. Een relatiebeding betreft een contractueel beding dat een franchisenemer na het einde van de franchiseovereenkomst gedurende een bepaalde periode verbiedt om met bepaalde personen zaken te doen of contacten te onderhouden. Waar een concurrentiebeding dus een beperking is van bepaalde activiteiten is een relatiebeding dus een beperking ten aanzien van personen.
Er zijn argumenten te bedenken waarom de Wet franchise niet van toepassing is op relatiebedingen. Zo lenen de criteria in artikel 7:920 zich minder goed voor een toepassing op een relatiebeding. Daarnaast wordt in de Memorie van Toelichting op de Wet franchise niet (duidelijk) aangegeven dat deze ook van toepassing is op relatiebedingen. Anderzijds: in het arbeidsrecht wordt algemeen aangenomen dat wettelijke bepalingen omtrent een non-concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst ook van toepassing zijn op een relatiebeding in een arbeidsovereenkomst.
Vooralsnog lijkt het er dan ook op dat de Wet franchise niet van toepassing is op een relatiebeding in een franchiseovereenkomst. Gerechtelijke uitspraken zullen daarover nog meer duidelijkheid kunnen verschaffen. Hopelijk snel, want mocht het immers zo zijn dat de Wet franchise wél van toepassing is op relatiebedingen dan dienen diverse relatiebedingen aangepast te worden. We houden u uiteraard op de hoogte.
Jan-Willem Kolenbrander
Advocaat franchise-recht en commerciële contracten
